کد مطلب:26052 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:9

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

عطف به پاسخ پرسش 31825 چند نكته به عرض ميرسد:

1. فرموديد: موسي7 علم را تحمل ميكرد، ولي تحمل مظاهر آن را نداشت (؟) زيرا در كوه طور با اين كه از انحراف قومش آگاه بود; ولي واكنش ننمود و به آية 150 سورة اعراف استنادنموديد، در حالي كه آيه درست خلاف گفتة شما را ميرساند، به دليل كلمة غضبان در آية شريفه.

2. قياس حضرت موسي و خضر صحيح نيست; زيرا حضرت خضر مظاهر علم را به پشتيباني علم آن تحمل كرد و اگر موسي نيز اين چنين بود، او نيز مانند خضر تحمل مظاهر علم را داشت.

3. عرض بنده اين بود، آيا معقول است حضرت موسي براي دانستن اين كه فلان كشتي چون در معرض غصب است، بايد سوراخ شود و مانند آن; آيا به ذهن نميرسد كه مطلب ديگري در كار باشد، مثلا نوع علم يا راههاي دست يابي به آن؟

با توجه به پاسخ پرسش 31825 عرض ميشود:

1. علم حصولي عبارت است از آگاهي ذهني كه از مقولة كيف نفساني يا وجود است (بنابر اختلاف نظر مشأ و حكمت متعاليه) مظاهر علم عبارتست از وقايع خارجي كه از طريق حواس درك ميشود.

گاهي انسان پيش از رخ داد واقعهاي از طريق وحي، الهام و.... به آن علم پيدا ميكند و پس از گذشت زمان، آن رخ داد واقع ميشود و با حواس ظاهري احساس ميكند.

واكنش در برابر علم و مظاهر آن هميشه يكسان نيست.

بنابر آية 85 سورة طه، حضرت موسي در ميقات از گمراهي بنياسرائيل، به دست سامري آگاه شد و در بازگشت با ديدن گمراهي آنان (گوسالهپرستي) ـ كه مظاهر علم بود ـ خشمگين واندوهناك شد.(ر.ك: تفسير الميزان، علامه طباطبايي، ج 13، ص 342، دفتر انتشارات اسلامي، قم.)

2. تحمل مظاهر و تحمل نكردن آن، مربوط به نوع مأموريت اين دو پيامبر است. نه علم داشتن و علم نداشتن. حتي اگر موسي علم آن را داشت، هنگام برخورد با مظاهر علم واكنش نشان ميداد.

3. بي ترديد، همراهي موسي با خضر تنها براي دانستن اين كه فلان كشتي چون در معرض غصب است، بايد سوراخ شود، نبوده است و حكمت هايي داشته كه برخي از آنها در پاسخ پيشين آمد.